Lịch sử
Bản Nguyên xưa nơi đây có tên Bãi Á hay trang Bãi Á. Thời Hậu Lê, đổi thành xã. Đến thời Minh Mạng đổi thành xã Á Nguyên, rồi Bản Nguyên. Từ năm 1946 đến 1964, chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đổi tên thành xã Hùng Tiến. Sau năm 1964, sử dụng lại tên xã Bản Nguyên. toàn xã có 14 khu dân cư chạy dài theo Quốc lộ 2D.
Tình hình kinh tế xã hội có bước phát triển; các chính sách an sinh xã hội được triển khai thực hiện đảm bảo; công tác lao động, việc làm được quan tâm; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được ổn định, giữ vững.
Cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội được đầu tư xây dựng mạnh mẽ và cơ bản góp phần quan trọng vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội và xây dựng nông thôn mới. Là địa phương có hệ thống chính trị vững mạnh, đội ngũ cán bộ có tinh thần đoàn kết, nhiệt tình, năng lực lãnh đạo, chỉ đạo phát triển kinh tế và quản lý xã hội tốt.
Kinh tế
Bản Nguyên có nhiều ưu thế của một vùng nông nghiệp phát triển. Bản Nguyên hiện là xã có bộ mặt nông thôn nhiều khởi sắc với các mô hình kinh tế trang trại, gia trại, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi; sản xuất rau giống; trồng chuối thương phẩm…Đặc biệt, Bản Nguyên cũng là xã nổi tiếng trong huyện với làng Quỳnh Lâm - một làng đặc biệt - làng có rất nhiều gia đình bán hủ tiếu (món ăn miền Nam) cho thu nhập cao, bình quân từ 13-15 triệu đồng/người/tháng…
Là một xã nông nghiệp, để phát triển kinh tế, tăng thu nhập, nâng cao mức sống của người dân, địa phương đang tìm hướng đi trong xuất khẩu lao động, phấn đấu vươn lên là một trong những xã của huyện Lâm Thao có nguồn cung ứng lao động xuất khẩu dồi dào.
Di tích:
Trên địa bàn xã có 3 di tích lịch sử văn hoá được xếp hạng di tích lịch sử văn hoá cấp Tỉnh đó là: Đình Bản Nguyên; Đền Quỳnh Lâm; Chùa Quan Thánh.
- Di tích Đình Bản Nguyên ( hay còn gọi là Đình Á Nguyên)
Đình Bản Nguyên thờ Tam vị Đại vương thượng đẳng thần là: Tá Lang linh ứng Đại vương, Đương Cương hiển ứng Đại vương và Hương Thụy hiển ứng Đại vương là các nhân vật lịch sử huyền thoại thời Vua Hùng thứ 18. Đình được xây dựng năm Tự Đức lục niên ( tức Tự Đức năm thứ 6 – năm 1853). Di tích được xếp hạng di tích lịch sử văn hoá cấp tỉnh năm 1995.Trong di tích còn lưu giữ được hệ thống cổ vật, di vật có giá trị lịch sử, kỹ thuật, mỹ thuật như: Ngai thờ, khám thờ, nghi môn, lư hương…. Hàng năm Lễ hội Đình Bản Nguyên được tổ chức từ ngày mồng 7 tháng giêng đến ngày mồng 9 tháng giêng. Dân làng tổ chức rước cỗ chay và tế lễ gà đốn. sau phần lễ là phần hội có các trò chơi dân gian như: vật, kéo co, bóng chuyền, đập niêu….
- Di tích Đền Quỳnh Lâm.
Đền Quỳnh Lâm thuộc thôn Quỳnh Lâm, xã Bản Nguyên, đền thờ hai nhân vật lịch sử thời kỳ hai Bà Trưng ( năm 40 SCN) là Ông Thi Bằng( em trai ông Thi Sách là chồng của bà Trưng Trắc) và vợ là nữ tướng Xuân Nương. Đền được xây dựng vào thời Nguyễn. Đền được công nhận là di tích lịch sử văn hoá cấp tỉnh năm 1991. Đền Quỳnh Lâm còn lưu giữ được bản Thần tích, 02 sắc phong thời Nguyễn gồm: Tự Đức tam thập tam niên ( Tự Đức năm thứ 33 – năm 1880) và nhiều cổ vật cổ quý như: Ngai thờ, khám thờ, bát hương đá, chiêng đồng… Hàng năm lễ chính của Đền Quỳnh Lâm được tổ chức vào ngày mồng 7 tháng giêng với tục mổ trâu làm lễ vật cúng tế ở đền thờ Đức Thánh Ông và lễ chay cúng tế tại đền thờ Đức Thánh Bà.
- Chùa Quỳnh Lâm ( hay cò gọi là Chùa Quan Thánh Tự).
Chùa Quỳnh Lâm thuộc thôn Quỳnh Lâm, xã Bản Nguyên. Làng Quỳnh Lâm xưa có tên là kẻ Cuôi. Chùa Quỳnh Lâm (tên chữ: Quan Thánh Tự). Được xây dựng vào thời nhà Nguyễn, hiện chưa xác định được chính xác niên đại xây dựng, chùa đã trải qua nhiều lần tu sửa, tôn tạo năm 2014 đại trùng tu toà tam bảo… Chùa Quỳnh Lâm còn lưu giữ được hệ thống cổ vật tiêu biểu như: Chuông đồng niên hiệu Khải Định Cửu niên; 02 tấm bia đá niên hiệu Tự Đức nhất niên… Chùa được UBND tỉnh Phú Thọ xếp hạng di tích lịch sử văn hoá năm 1991.